SCSI RAID Data Kurtarma

RAID Nedir?

RAID, “Redundant Array of independent Disk” yani birden fazla diski, performans ya da güvenliği artırıcı konfigürasyon ile beraber kullanılmasıdır. Günümüzde en çok kullanılan RAID 0 (Striping), RAID 1 (Mirroring), RAID 5 (Striping with Parity),RAID 0/1, RAID 0/5 gibi RAID seviyeleri diskleri farklı biçimde şekillendirerek farklı güvenlik ve performans oluşturmaktadır.

RAID 0 en az iki disk ile oluşturulan ve performans artışı sağlayan bir yapıdır. Bilgi bloğu disklere paylaştırılarak yazıldığından yazma ve okumada hız performansı artmaktadır. Ancak bu durumda veri güvenliği bulunmamaktadır. Disklerden biri arızalandığında bütün veriler kaybolacak dolayısı ile sistem kapanacaktır. Kapasite, disklerin toplamıdır. Aynı yapıdaki disklerin kullanılması tercih edilmelidir. Ancak farklı diskler kullanıldığında en küçük diskin kapasitesi dikkate alınır. Daha çok CAD/CAM gibi grafik uygulamaları için kullanılmaktadır.

RAID 1 (Mirroring) ile bilgi blokları iki diske aynı şekilde yazılırlar. Burada en az iki disk kullanılabilir. Böylece birbirinin kopyası olan diskler oluşur. Kapasite tek bir disk kapasitesidir. Farklı disk kapasitedeki diskler kullanıldığında en küçük kapasiteli disk referans alınacaktır. Herhangi bir disk arızası durumunda ikinci disk görevi üstlenerek sistemin çalışmasını sağlar. Böylece iş akışı durmamış olur. Arızalı disk sistem çalışırken çıkartılıp yerine sağlam disk takılır, sistem konfigürasyonu eski haline getirilir. Disk okuma hızı artarken yazma hızı ise yavaş olmaktadır. Disk güvenliğinin en üst seviyede olduğu durumlarda kullanılır.

RAID 5 (Striping with Parity): Hem hızın hem güvenliğin beraber sağlanmış olduğu bir yapıdır. En az 3 disk gereklidir. Yandaki örnekte 4 disk RAID 5 oluşturulmuştur. Bir algoritma ile bilgiler disklere sırası ile yazılırken her defasında bir diske yazılan bilgilerin algoritması kaydedilir. RAID 5 sistemindeki herhangi bir diskin arızalanması durumunda sistemin çalışmaya devam etmesi, arızalı diskin sistem kapanmadan değiştirilmesi ve RAID 5 yapının tekrar oluşturulmasını sağlamaktadır. Burada tek bir disk güvenlik için kullanılmaktadır. Toplam kapasite disklerin toplamından bir disk eksik olacaktır.

RAID 1/0 ise iki ayrı RAID 1 kümesinin RAID 0 ile birleştirilmesi durumudur. Toplamda 4 disk kullanılmaktadır. Sistem performansı ve güvenliği yüksektir. Buna karşılık iki adet disk veri güvenliği için kullanılmaktadır. Kapasite azalmaktadır.

RAID 0/5 ise iki ayrı RAID 5 konfigürasyonun RAID 0 (Striping) yapı ile birleştirilip güvenlik ve performans elde edilmesidir. Toplamda en az 6 disk kullanılmaktadır. Burada 2 adet disk veri güvenliği için ayrılmıştır. Her RAID 5 seviyesi için herhangi bir disk güvenliğe ayrılmıştır. Bir RAID 5 kümesinde iki adet diskin birden arızalanması komple sistemin bozulması anlamına gelmektedir. Ancak performans, güvenlik ve disk kullanımı daha iyidir.

Genel olarak kullanıcı, arızalı disk yerine sağlam disk takıp sistemi kapatmadan RAID konfigürasyonunu tekrar oluşturmaktadır. Tabi sistemde oluşan disk arızasını kullanıcının fark edip bütün işlemleri el ile yapması gerekmektedir. Sistem odasında hiç kimsenin bulunmadığı durumlarda ise sistem güvenliği tehlikeye girmektedir. Bu durumlarda kullanıcının yapması gereken disk değiştirme işlemi, sisteme takılacak fazladan bir disk ve “hotspare” tanımlaması ile daha kolaylaştırılabilir. Daha çok RAID 5 ve mirroring konfigürasyonlarda kullanılması tercih edilmektedir. HotSpare disk, disk arızasında otomatik olarak devreye girerek RAID konfigürasyonunu tekrar oluşturmaktadır. Bu durum ise kullanıcıya rapor olarak bildirilmekte ve kullanıcı daha sonra arızalı diski değiştirebilmektedir.

RAID sistemleri daha çok SCSI diskler ile sunucu sistemlerinde kullanıldı. Ancak günümüzde İş istasyonu dediğimiz sistemlerde de performans ve güvenlik gerektiren uygulamalar için daha ekonomik olan IDE RAID yapıları da oluşturulmaya başlandı. Anakart üreticileri IDE RAID özelliği kazandıran yonga setlerini anakart üzerinde sunmaya başladılar. Kendisi Hot Swap özelliğinde olmayan IDE diskler server sistemlerinde ayrı bir disk kızağına takılarak Hotswap özelliği de kazanabiliyorlar.